ลีนคอนกรีต (Lean Concrete) เป็นคอนกรีตที่มีส่วนผสมของปูนซีเมนต์น้อยกว่าคอนกรีตทั่วไป ทำให้มีความแข็งแรงไม่สูงมาก แต่มีบทบาทสำคัญในงานก่อสร้าง โดยเฉพาะงานที่ต้องการรองพื้นหรือปรับระดับพื้นที่ก่อนเทคอนกรีตโครงสร้างหลัก เช่น งานฐานราก ถนน และงานปรับสภาพหน้างาน
ลีนคอนกรีตทำมาจากอะไร?
ลีนคอนกรีตประกอบไปด้วยส่วนผสมหลักที่คล้ายคอนกรีตทั่วไป แต่มีอัตราส่วนปูนซีเมนต์ต่ำกว่า:
- ปูนซีเมนต์ (Cement): เป็นตัวประสานในการจับตัวของส่วนผสม
- หิน (Coarse Aggregate): ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและความหนาแน่น
- ทราย (Fine Aggregate): เติมช่องว่างระหว่างหินและทำให้ส่วนผสมสมดุล
- น้ำ (Water): ช่วยให้เกิดปฏิกิริยาทางเคมีกับปูนซีเมนต์
โดยทั่วไป อัตราส่วนผสมลีนคอนกรีตจะอยู่ที่ประมาณ 1:6:12 (ปูนซีเมนต์ : ทราย : หิน) ซึ่งทำให้มีค่ากำลังอัดต่ำกว่า คอนกรีตโครงสร้างหลัก
การใช้งานลีนคอนกรีต
ลีนคอนกรีตถูกออกแบบมาให้ใช้งานรองพื้นหรือเตรียมพื้นที่ก่อนการก่อสร้างโครงสร้างหลัก โดยการใช้งานหลัก ๆ มีดังนี้:
- งานรองพื้นฐานราก:
- เทรองพื้นก่อนการวางเหล็กเสริมและเทคอนกรีตฐานราก ช่วยให้พื้นผิวเรียบและกระจายน้ำหนักได้ดี
- งานถนนและทางเดิน:
- ใช้เป็นชั้นรองพื้นสำหรับงานถนนหรือทางเดิน ก่อนที่จะเทคอนกรีตเสริมเหล็กหรือวัสดุปูพื้น
- งานปรับระดับพื้นก่อนการก่อสร้าง:
- ปรับสภาพหน้างานให้ได้ระดับก่อนทำงานโครงสร้างหลัก เช่น การเทคอนกรีตพื้น
- ป้องกันการสูญเสียน้ำจากคอนกรีตหลัก:
- ช่วยป้องกันไม่ให้น้ำจากคอนกรีตหลักซึมลงดิน ทำให้คอนกรีตหลักไม่สูญเสียความแข็งแรง
- รองพื้นก่อนการตั้งแบบเทคาน:
- ใช้เทลีนคอนกรีตเป็นชั้นรองพื้นก่อนการตั้งแบบเทคาน โดยเฉพาะงานคานคอดิน
- ประโยชน์:
- ปรับระดับพื้นให้เรียบและมั่นคงก่อนการวางเหล็กเสริม
- ช่วยป้องกันการสูญเสียน้ำจากคอนกรีตหลัก
- ทำให้การติดตั้งแบบหล่อและเหล็กเสริมทำได้ง่ายและแม่นยำ

ความหนาที่เหมาะสมของลีนคอนกรีต
ความหนาของลีนคอนกรีตขึ้นอยู่กับลักษณะงานก่อสร้าง ดังนี้:
- งานรองพื้นฐานราก: 5-7 ซม.
- งานรองพื้นถนนและทางเดิน: 7-10 ซม.
- งานปรับระดับพื้นทั่วไป: 5-10 ซม.
- งานรองพื้นก่อนตั้งแบบเทคาน: 5-7 ซม.
ข้อดีของลีนคอนกรีต
- ประหยัดต้นทุน: ใช้ปูนซีเมนต์น้อย ลดค่าใช้จ่ายในงานรองพื้น
- เทง่าย ปรับระดับเร็ว: เนื้อคอนกรีตมีความไหลลื่น ทำให้เทง่าย และกระจายตัวได้ดี
- ป้องกันการสูญเสียน้ำ: ลดปัญหาน้ำจากคอนกรีตหลักซึมลงพื้นดิน
- ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพโครงสร้าง: รองรับคานและฐานรากได้มั่นคงยิ่งขึ้น
- ควบคุมตำแหน่งเหล็กเสริม: ช่วยให้เหล็กเสริมไม่จมลงดิน

ข้อควรระวังในการใช้งานลีนคอนกรีต
- ควบคุมความหนาให้เหมาะสม: เลือกความหนาตามลักษณะงานเพื่อให้มีประสิทธิภาพสูงสุด
- การเตรียมหน้างาน: ควรปรับระดับและบดอัดดินให้แน่นก่อนเทลีนคอนกรีต
- ไม่เหมาะสำหรับงานโครงสร้างหลัก: เนื่องจากมีกำลังอัดต่ำ จึงใช้สำหรับงานรองพื้นเท่านั้น
สรุป
ลีนคอนกรีต คือวัสดุที่ใช้สำหรับงานรองพื้นในงานก่อสร้าง เช่น รองพื้นฐานราก ถนน หรือปรับระดับก่อนทำคอนกรีตโครงสร้างหลัก นอกจากนี้ยังใช้เป็นชั้นรองพื้นสำหรับ ตั้งแบบเทคาน เพื่อเพิ่มความเรียบของพื้น ป้องกันการสูญเสียน้ำ และช่วยควบคุมตำแหน่งของเหล็กเสริมให้แม่นยำ ความหนาที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 5-10 เซนติเมตร ขึ้นอยู่กับลักษณะของงานและความต้องการของโครงการ
การใช้งานลีนคอนกรีตอย่างถูกต้องจะช่วยให้โครงสร้างแข็งแรง มีคุณภาพ และทำให้งานก่อสร้างเป็นไปอย่างราบรื่น!